High tech industrie stuwt ERIKS naar ongekend niveau

Het uiterste gevraagd

In Deventer, waar ERIKS zijn specialisme op het terrein van rubbermaterialen heeft geconcentreerd in het Elastomer Research Testing-laboratorium, beschikt het tegenwoordig over een reeks aan unieke apparaten. Die moesten stuk voor stuk speciaal worden ontwikkeld om voor ASML tot een oplossing  te komen. Omdat de bestaande instrumenten niet in staat waren de vereiste tolerantie van de maatvoering te meten heeft meetinstrumentenspecialist Mitutotyo, samen met ERIKS, een optische instrument ontwikkeld dat wél die meetnauwkeurigheid kan opbrengen. TNO heeft voor ERIKS haar meest nauwkeurige analyse apparaat ingezet en kon geen uitgassing meten. Daarmee voldoet ERIKS ruim aan de lage waardes aan gassen die ASML als eis stelde en kan dit rubber type worden toegepast in het hart van de ASML machine. Ook is er speciaal voor dit doeleinde equipment ontwikkeld dat uiterst nauwkeurig de levensduur van het materiaal kan voorspellen. Het eindresultaat is de E-pin. De wafers in de waferhandler rusten tegenwoordig op drie van die pinnen. Een geslaagde oplossing die wel het uiterste vroeg van de experts van ERIKS en zijn partners.

Nergens zo uitgedaagd

Met als voordeel dat het ERIKS tot een ongekend hoog niveau van performance heeft gestuwd. ‘Wij zijn een wereldwijd aanwezig bedrijf, maar nergens worden we zo uitgedaagd als hier in Nederland door ASML en de system suppliers daarvan’, vertelt Theo Kok. Als Link met hem in gesprek gaat is hij, als head of semicon, net een kleine twee maanden in dienst van ERIKS. Maar, met eerdere functies bij eerstelijns toeleveranciers van ASML als Bronkhorst en Frencken, is hij reeds goed ingevoerd in die semicon wereld. ‘Nederland is een uitstekende plek om je technologisch steeds verder te bekwamen. Maar het bijzondere van ASML als klant is dat ze ook op het gebied van kwaliteit, logistiek, kosten en sustainability ongekend hoge eisen stellen. Natuurlijk hebben wij de procesontwikkeling en de productie van de E-pin zelf moeten doen. Maar we weten inmiddels heel goed welke vragen we moeten stellen om die volgende performance-stappen te zetten.’

Business unit-overstijgend

Nu is die E-pin maar één van de honderden new product introductions (NPI’s) die jaarlijks vanuit het ecosysteem rond Veldhoven op ERIKS afkomen. Goed voor een omzetgroei in het semicon-segment van ‘tientallen procenten’, duidt Kok. NPI’s die tot voor kort, afhankelijk van de belangrijkste technologische uitdaging die ze bevatten, werden ondergebracht bij één van de zeven business units waarover ERIKS beschikt: Engineered Plastics, Flow Control, Gaskets, Industrial & Hydraulic Hoses, Power Transmission, Sealing & Polymer en Tools, Maintenance & Safety. Het besef ontstond: ‘Dit moeten we beter stroomlijnen.’ Aan Theo Kok daarvoor te zorgen. Hij geeft leiding aan een team van – nu nog – zes multidisciplinaire engineers  en projectleiders. Die sturen - business unit-overstijgend - de uitvoering aan van de zogeheten ‘co-engineering’ opdrachten.

Bundelen

Tot nog toe gingen die business units, met elk een eigen focus, veelal individueel die markten op. Terwijl achter de initiële klantvragen enorme uitdagingen schuil gaan die met veel meer dan alleen kennis van kunststoffen of van motion control moeten worden opgelost. En die, behalve technologische kennis, ook logistieke expertise, kwaliteit, duurzaamheid en kostenbeheersing van wereldtopniveau vereisen. Op dus alle kwalificaties waarvoor de letters QLTCS staan in het uitbestedingsmodel dat ASML hanteert. Die bundelen, dat is de rol die Kok met zijn nieuwe team heeft. ‘Op deze manier kunnen we de klant een multidisciplinaire aanpak, uniformiteit in werkwijze en één duidelijk aanspreekpunt bieden.’

Roadshow

Daarnaast heeft Theo Kok als opdracht meegekregen de expertise die in opdrachten voor ASML cs. is en wordt opgebouwd ook toe te gaan passen voor andere klanten in de semicon en aanpalende, eveneens veeleisende markten als medische technologie en analytics. ‘Daartoe hebben we geïnventariseerd waarin we als ERIKS nu precies uniek zijn. Vervolgens hebben we geïdentificeerd waarvoor, volgens ons, een goede marktpotentie is. Daar hebben we een roadshow voor gemaakt waarmee we nu de boer opgaan. Met als doel te achterhalen of, wat wij zien als relevant voor de markt, ook door de klanten zo gezien wordt. Of, wat wij willen bieden, ook werkelijk goed past in hun technologie roadmap. En – het mag dan zo zijn dat we over de as van technologie voor de klant het verschil maken en hem echt verder helpen –,  het gaat daarbij om dat we ook op alle andere terreinen van QLTCS iets heel bijzonders kunnen bieden.’

Meer focus

Daarvoor is ook meer focus nodig. ‘ERIKS zegt op geen enkele uitdaging ‘nee’, bevestigt Kok het beeld dat ontstaat direct bij binnenkomst in de ontvangstruimte van de hoofdvestiging in Alkmaar. Daar staan een reeks vitrines met daarin een grote variëteit aan producten uitgestald, van O-ringen en pakkingen tot en met afsluiters en slangen. En dat in sterk uiteenlopende materialen en maatvoeringen. ‘Met die houding zijn we zeer succesvol en gegroeid naar een multinationale onderneming met een omzet van meer dan een 1,5 miljard euro. Tegelijk vragen de hightech-markten waarin we actief zijn om focus. Nee, we gaan geen afscheid nemen van bepaalde technologieën of markten, maar we gaan bepaalde activiteiten meer vóór in de etalage zetten. In elk geval hoses en Sealing & Polymers. Twee productgroepen waarvoor we relatief weinig in hoeven te kopen, waarvoor we vrijwel alles in huis hebben: de technologische kennis, maar ook faciliteiten als een zeer grote cleanroom, een laboratorium, 3D-printers tot en met productie en assemblage.’ 

Profiel aanscherpen

‘ERIKS’, weet Theo Kok, ‘is in de industrie een bekende naam, juist door onze omvang en de breedheid van ons assortiment. Door ons aanbod van zowel catalogus- en customized producten als van co-engineered oplossingen. Maar een heel duidelijk profiel voor de hightech industrie hebben we daardoor nog niet. De roadshow en de feedback daarop van de grote klanten moeten voldoende handvatten bieden om tot die aanscherping te komen, om te bepalen waar we werkelijk uniek in zijn.’

Opschalen

Vanzelfsprekend moet dit ook gaan landen elders in Europa, de VS en Azië waar ERIKS ook vestigingen heeft. ‘Nederland is hiervoor een uitstekende uitvalsbasis. Met innovaties bewijzen we ons eerst hier, in opdrachten voor ASML en het ecosysteem daaromheen. Daarna gaan we daarmee de Europese, Amerikaanse en Aziatische markt op.’ Het ontwikkelen en produceren voor de meest uitdagende klanten wereldwijd vergt veel investeringen, in mensen en middelen. Door ons scherper te profileren zullen we er meer klanten mee bereiken en sneller kunnen opschalen’, aldus Kok. Zijn team bestaat nu dus nog uit zes medewerkers: ‘Over drie jaar? Ik verwacht dat mijn team dan drie keer zo groot zal zijn.’ 

Gegroeid vanuit kaasstad Alkmaar

ERIKS is ruim 80 jaar geleden opgericht door Arie Eriks. Tegenwoordig beschikt het bedrijf over 340 vestigingen, verspreid over 17 landen. Over 2021 behaalde het een omzet van 1,5 miljard euro. Bijna een kwart van die omzet wordt behaald in Nederland, Groot-Brittannië is goed voor 20 procent daarvan en in Duitsland en Zwitserland samen wordt 13 procent geboekt. Daarvoor heeft het ruim 6.500 werknemers in dienst en 900.000 producten in het assortiment. Die gaan in 2,5 miljoen zendingen per jaar naar de klant. Ook met services, bijvoorbeeld in de vorm van co-engineering, condition monitoring, inspectie, vendor managed inventory en trainingen op uiteenlopende terreinen wordt een belangrijk deel van de omzet behaald.

ERIKS heeft zijn hoofdvestiging in de stad van waaruit het is gegroeid: Alkmaar, bekend van zijn kaasmarkt. De zuivelindustrie is nog altijd een van de (vele) markten waarop de onderneming actief is: van de semicon, de machine- en apparatenbouw en de maritieme sector tot en met de automotive, de luchtvaart en de olie & gas.

De afgelopen jaren heeft ERIKS veel geïnvesteerd in cleanrooms, een volledig onafhankelijk ISO 17025 geaccrediteerd onderzoeks- en testlaboratorium voor rubber en 3D-printtechnologie.