Verbeter de efficiëntie van voedselveilige transportbanden

De Europese Unie vereist dat levensmiddelenfabrikanten certificeren dat elk materiaal dat met levensmiddelen in contact komt, voldoet aan de voedselveiligheidsnormen voordat hun producten aan winkels gedistribueerd worden. Verordening EG 1935/2004 regelt zowel de vervaardiging van levensmiddelen als de vervaardiging van apparatuur voor voedselverwerking. Er zijn afzonderlijke certificaten nodig om ervoor te zorgen dat de materialen en voorwerpen tijdens de productie niet op het levensmiddel terechtkomen.

Elke certificering moet materiaal- en traceerbaarheidsgegevens en een verklaring van conformiteit (DOC) bevatten, waarin zij verklaren dat hun producten aan bepaalde voorschriften voldoen.

Hans Venema, Application Engineer bij ERIKS, legt dit uit aan de hand van een van de leveranciers van ERIKS. "Onze leveranciers produceren platte banden met een breedte van ongeveer 5 meter op rollen die 500 meter lang kunnen zijn. Die rollen worden vervolgens in kleinere banden gesplitst die wij op onze transportbanden installeren. Volgens GMP (Good Manufacturing Practice) en EG-regelgeving moet elke stap in dat proces gecertificeerd zijn. Zo kunnen we elke specifieke transportband traceren tot de oorspronkelijke productiepartij en grondstoffen."

Waarom een specifiek certificaat voor elk materiaal en onderdeel als u al een Verklaring van Conformiteit (DOC) hebt? Een DOC of conformiteitscertificaat is een zelf afgegeven document dat dient als basisdocument om te voldoen aan wettelijke verplichtingen die gelden voor bepaalde groepen materialen en voorwerpen, zoals kunststoffen. Hans legt de relaties tussen DOC en specifieke certificeringen uit aan de hand van een eenvoudige metafoor.

„Als u thuis een taart bakt, gebruikt u waarschijnlijk altijd hetzelfde recept, maar de ingrediënten moet u steeds opnieuw kopen. Zo gaat het ook met de specifieke certificering voor elk onderdeel. De verklaring van conformiteit kunt u zien als een (gecertificeerd) recept, waarin staat dat dit recept voldoet aan de voedselvoorschriften."

Veel bedrijven verkrijgen een DOC als hun enige voedselveiligheidscertificaat om aan te tonen dat hun producten voldoen aan de voedselveiligheidsvoorschriften. Certificering van de specifieke componenten maakt het echter mogelijk om bij een veiligheidscontrole de grondstoffen te traceren en de naleving van andere eisen te waarborgen. Dit helpt bedrijven ook om ongeplande stilstand te verminderen en geld te besparen, omdat zo de hoofdoorzaak kan worden vastgesteld zonder dat de hele productie hoeft te worden stilgelegd.

In geval van een audit vooraf is het echter alleen een Verklaring van Conformiteit onvoldoende, merkt Hans op: "In veel gevallen doen zich geen problemen voor met de transportband voordat deze door een andere wordt vervangen. Dan is betalen voor een (specifieke) certificering niet nodig omdat de verklaring van conformiteit voor het basismateriaal van de band nog steeds dezelfde is."

Incompatibele materialen of restchemicaliën op transportbanden kunnen indirecte kruisbesmetting bij de voedselproductie veroorzaken. Daarom bestaat de eerste stap op weg naar een voedselveilig transportsysteem eruit ervoor te zorgen dat de materialen in de transportbanden voldoen aan de normen voor voedselveiligheid. Sommige voedingsmiddelen kunnen stoffen bevatten die onverenigbaar zijn met chemicaliën van de transportband.

Kaas bijvoorbeeld, die vaak voor 60% tot 80% uit vet bestaat, kan op lange termijn de kunststoffen in transportbanden aantasten. Materialen die niet compatibel zijn met dergelijke producten kunnen de levensduur van de transportbanden verkorten doordat ze voortijdig slijten. Hetzelfde geldt voor transportbanden die worden gebruikt bij de productie van koekjes, waarvoor vetbestendige transportbanden nodig zijn.

De meeste mensen willen tegenwoordig een blauwe transportband, simpelweg omdat blauw geen natuurlijke kleur is voor voedsel. Op deze manier wordt visuele detectie heel eenvoudig. Maar ondanks eenvoudige visuele detectie kunnen blauwe transportbanden ook besmettingsrisico's opleveren als ze niet chemisch resistent zijn. Een voorbeeld hiervan is dat witte visfilets een blauwe kleur kunnen krijgen. Daarom is het van cruciaal belang een evenwicht te vinden tussen gemak en voedselveiligheid.

"De juiste reiniging verlengt niet alleen de levensduur van uw transportbanden en de tandwielen, maar zorgt er ook voor dat het product dat u aan uw klanten levert veiliger is."

Het is cruciaal voor fabrikanten om transportbanden en alles wat eraan vastzit schoon te houden door open fabrieksreiniging. Een veel voorkomende maar vermijdbare fout is het achterblijven van chemische resten op de transportband. Hans merkt inderdaad op dat "restanten het grootste probleem zijn, naast de invloed op de transportband zelf. Het is iets dat fabrikanten moeten voorkomen voordat de productie wordt hervat, omdat dit ernstige gezondheidsproblemen kan veroorzaken."

Om dit te voorkomen moet materiaal voor transportbanden bestand zijn tegen de chemicaliën in schoonmaakproducten. Zonder chemische resistentie kunnen transportbanden worden verontreinigd door chemicaliën in schoonmaakmiddelen, zoals peroxide, isopropylalcohol of chloor. Als gevolg daarvan kunnen kunststoffen of andere chemicaliën als residuen in levensmiddelen terechtkomen.

De slijtage van transportsystemen kan bijvoorbeeld worden versneld wanneer de kunststof transportbanden niet bestand zijn tegen het reinigingsmiddel. In dat geval moeten de transportbanden worden vervangen door een nieuw systeem, gemaakt van een materiaal dat bestand is tegen de reinigingsmiddelen. Dit moet in het laboratorium worden getest om ervoor te zorgen dat de slijtage tot een minimum beperkt blijft.

Transportbanden vereisen gespecialiseerde reinigingsmethoden, afhankelijk van het industriesegment. Perslucht kan bijvoorbeeld worden gebruikt tussen productieruns met minimale of geen reinigingsmiddelen, waardoor de onderhoudstijd wordt verkort. In de bakkerij- en deegindustrie wordt vaak gebruik gemaakt van sterilisatie ter plaatse of steam in place (SIP), omdat dit 99,9% van de ziektekiemen op de transportband doodt en tegelijkertijd voorkomt dat het deeg in direct contact komt met vloeistofresten.

SIP vereist echter wel meer aandacht voor de mate van reiniging, zoals Hans opmerkt: als je een band met een hogedrukreiniger schoonspuit, moet je erop letten dat je alle oppervlakken van de transportband behandelt. Als je perslucht met een blaasmond gebruikt, moet je erop letten dat je de hele band reinigt."

Voedselveilige transportbanden zijn energie-efficiënt, waardoor de operationele kosten en de milieueffecten dalen en de levensduur van de transportband en het aandrijfsysteem ervan wordt verlengd. Voedselveilige transportbanden besparen u niet alleen tijd en geld door onverwachte voorvallen te verminderen, maar stellen u ook in staat het vertrouwen van de klant in de producten en diensten die u levert te vergroten. Raadpleeg een transportbandspecialist om de beste voedselveilige transportoplossing te bepalen op basis van de staat van uw installatie.