Virtuele tour ERIKS Flow Control
Bezoek ons Center of Expertise en laat u verrassen wat ERIKS Flow Control voor u kan betekenen op het gebied van stromingstechniek. Met onze Passie, Specialisatie en Innovatie kunnen wij het verschil maken voor onze klanten en hun industrie beter laten werken.
Happy Exploring
Terugslagkleppen werking
Terugslagkleppen voorkomen het terugstromen van gassen en vloeistoffen en kenmerken zich door het feit dat ze in één richting doorgang bieden aan een medium. Ze worden veelal toegepast ter bescherming van pompen en appendages; daar waar een tegengestelde stroming schadelijk kan zijn. Ook kunnen ze worden gebruikt ter voorkoming van het wegvallen van de systeemdruk of juist als vacuümbreker. Het sluiten van de klep wordt veroorzaakt door een samenspel van het wegvallen van stroming, eventuele veerkracht en zwaartekracht.
ERIKS biedt u keuze uit vele kleptypes in diverse huis- en afdichtingsmaterialen. Welk type terugslagklep het beste bij uw applicatie past, hangt sterk af van de procesomstandigheden en gewenste karakteristiek. De materiaalkeuze volgt met name uit de factoren medium en procestemperatuur.
Toepassingen per sector
Schuifafsluiters zijn breed inzetbaar in diverse media, variërend van water, olie en lucht tot chemicaliën en agressieve media. Ze worden uitsluitend toegepast als open/dichtafsluiter en zijn niet geschikt voor het regelen van een mediumstroom. Een greep uit de mogelijkheden:
Maritiem
- Ballast- en bilgewatersystemen
- Brandstofleidingen
- Brandblusinstallaties
Industrie & OEM
- Voedingsmiddelen
- Voedingspompen
- Condensleidingen
(Petro)chemie & tankopslag
- Leidingsystemen
- Pompopstellingen
- Condensleidingen
Utiliteit
- Verwarmingsinstallaties
- Koelsystemen
- Riolering
Water
- Pompstations voor drinkwater
- Terugstroombeveiliging
- Afvalwaterbeheer
Kleptype
Balkeerklep
Omschrijving en kenmerken
Maakt gebruik van een zelfreinigende bal als afdichting.
Kenmerken
- Volle doorlaat
- Laag drukverlies
- Met drijvende bal ook als ontluchter toepasbaar
- Bal bereikbaar via deksel, dus zonder demontage uit leiding
- Wordt veel toegepast in (riool)waterzuiveringsinstallaties en pompstations
Lichtende klep
Dit type terugslagklep lijkt nog het meest op een klepafsluiter zonder kopstuk. De klep beweegt (langs een klepgeleider) haaks op de stromingsrichting. Is de terugslagklep voorzien van een veer, dan zorgt de veer voor een vloeiende opening en sluiting en houdt deze de klep met lichte kracht op de zitting. |
- Geschikt voor horizontale montage
- Klep bereikbaar via deksel, dus zonder demontage uit leiding
- Toepasbaar in o.a. (zee)water, stoom en oliën
Scharnierende klep
De klep beweegt rond een scharnierpunt aan het uiteinde van de klep. Dit type wordt veelal toegepast als er een volle doorlaat nodig is en er geen risico op waterslag is.
- Geschikt voor horizontale en verticale (bij stijgende stroming) montage
- Volle doorlaat
- Breed toepasbaar
- Klep bereikbaar via deksel, dus zonder demontage uit leiding
- Lage openingsdruk
Excentrisch scharnierende klep
De excentrisch scharnierende klep (tilting disc) creëert door zijn vorm een drukverschil tussen de boven- en onderzijde van de klep. Hierdoor is de klep al bij een zeer geringe flow (≥ 0,6m/sec) volledig geopend. Daarnaast zorgt de schuine zitting voor een snelle opening en sluiting. Hierdoor is dit type geschikt voor situaties waarin waterslag kan optreden.
- Geschikt voor horizontale en verticale (bij stijgende stroming) montage
- Volle doorlaat
- Breed toepasbaar
- Beschikbaar met korte bouwlengte
- Lage openingsdruk
Dubbel scharnierende klep
Dit type is uitgevoerd met twee kleppen die rond een centrale as bewegen. Hierdoor is de bouwlengte korter in vergelijking met een (enkele) scharnierende klep. Dubbel scharnierende terugslagkleppen zijn ook leverbaar in een ‘retainerless’ uitvoering, waarbij er geen doorvoeringen in het huis zijn. Hierdoor is emissie van medium uitgesloten.
- Geschikt voor horizontale en verticale (bij stijgende stroming) montage
- Montage tussen flenzen
- Breed toepasbaar
- Leverbaar in grote maten (t/m DN 1400)
- Korte bouwlengte
Schotelklep
De klep van dit type beweegt in de stromingsrichting. Een veer (en eventueel een centrale as) zorgt voor een evenredige beweging van de klep. Door de korte slag opent en sluit de klep relatief snel.
- Geschikt voor horizontale en verticale (bij stijgende stroming) montage
- Montage tussen flenzen
- Breed toepasbaar (zowel gassen als vloeistoffen)
- Metaaldichtend: ook geschikt voor hogere temperaturen
- Korte bouwlengte (tussenklem)
Stroomlijnklep (Nozzle)
Dit type is een afgeleide van de schotelklep. Afsluiting geschiedt door een conische klep die in de stromingsrichting opent en sluit. Dit is ook mogelijk met behulp van een membraan. Doordat de klep snel opent en sluit is dit type met name geschikt voor situaties waarin waterslag kan optreden.
- Geschikt voor horizontale en (onder voorwaarden) verticale montage
- Geruisarm
- Snel openend en snel sluitend (anti-waterslag)
Voetklep
De voetklep is in feite een samenvoeging van een terugslagklep en een groffilter (zuigkorf) en wordt toegepast aan de zuigleiding van een pomp. De zuigkorf zorgt voor de eerste grove filtratie, de terugslagklep voorkomt dat de pomp droog komt te staan zodra deze stopt.
- Geschikt voor verticale montage
- Terugslagklep en groffilter in één
- Lage openingsdruk
- Onderhoudsarm
Selectie van terugslagkleppen
Bij het bepalen van de juiste terugslagklep staat uw applicatie centraal. Hieronder treft u de belangrijkste parameters aan waarmee u bij de selectie van de juiste terugslagklep rekening dient te houden:
Procesomstandigheden
De eerste selectie wordt gemaakt op basis van de belangrijkste procesomstandigheden: medium, druk en temperatuur. Hieruit volgen de basisvoorwaarden waaraan de terugslagklep moet voldoen, zoals het materiaal en de druktrap.
Afdichting
Een terugslagklep sluit af door tegendruk en zal beter afsluiten naarmate deze tegendruk hoger is. Wenst u een 100% afdichting, dan verdient een zachte afdichting – zoals EPDM, NBR, FKM (Viton) – de voorkeur. Of dit mogelijk is, hangt echter vooral af van de resistentie van de afdichting voor het medium en de procestemperatuur. Hou er rekening mee, dat een terugslagklep niet altijd 100% afdicht, zoals een afsluiter.
Capaciteit en leidingmaat
De flow is van belang voor een goede maatselectie van de terugslagklep. Bij reguliere open/dicht afsluiters is de leidingmaat vaak leidend, waarbij de voorkeur uitgaat naar de hoogst mogelijke Kv-waarde. Bij een terugslagklep is dit niet het geval. Het doel is een volledig geopende klep bij de gewenste flow met daarbij zo min mogelijk drukval.
Is de klep te groot, dan zal deze slechts gedeeltelijk openen. Als gevolg daarvan kan de klep gaan klapperen, met geluidsoverlast en/of schade tot gevolg. Is de klep te klein, dan zal de drukval hoger uitvallen. Elke terugslagklep heeft zijn eigen flowcurve, die weergeeft vanaf welke flow – en bijbehorende drukval – de klep stabiel zal functioneren. Deze curve dient als hulpmiddel voor de juiste maatbepaling. Aangezien er vaak meerdere maten binnen een flow range mogelijk zijn, dient u rekening te houden met een marge boven of onder de normale flow (afhankelijk van hoe het normale proces verloopt: met een constante flow of met schommeling(en) tussen bepaalde waarden).
In de ideale situatie komt de beoogde klepmaat overeen met de leidingdiameter. Is dit niet het geval, dan dient de leidingdiameter ter plaatse van de terugslagklep te worden aangepast. Als vuistregel geldt hierbij: niet de leidingmaat, maar de klepmaat is leidend!
Procesaansluiting
Er is keuze uit de volgende aansluitvarianten:
- Flenzen (DIN en ANSI)
- Draad (BSP en NPT)
- Tussenklem (wafer type)
- Laseinden (soklas, stomplas)
Stromingsrichting en beoogde plaatsing
- In het installatieontwerp (en bij montage) dient rekening te worden gehouden met de:
- stromingsrichting (aangeduid met een pijl op de body)
- geschiktheid van de terugslagklep voor de gewenste
montagerichting (horizontaal of verticaal) - leidingafstand van de terugslagklep tot bochten en pompen
(bijv. 2x DN ervoor en 5x DN erna)
Overige aandachtspunten
- Bouwlengte (bij vervanging)
- Andere eisen, bijvoorbeeld ten aanzien van materiaal- en testcertificaten, vetvrije uitvoering, etc.
- Vereiste certificeringen (materiaalcertificaat, KIWA keur etc)
- Snelheid van sluiten om bijvoorbeeld waterslag te voorkomen
- Wettelijke eisen zoals de drinkwaterrichtlijn
Problemen herkennen en voorkomen
De meest voorkomende problemen bij terugslagkleppen hebben te maken met:
- Inbouwvoorschriften
- Waterslag
- Geluidsoverlast
- Terugstromend medium
- Lekkage
- Slijtage aan onderdelen
De praktijk wijst uit dat deze problemen in veel gevallen worden veroorzaakt door toepassing van een verkeerd gekozen type terugslagklep en/of een verkeerd gekozen maat.
Inbouwvoorschriften
Wordt een terugslagklep niet volgens de inbouwvoorschriften – bijvoorbeeld te dicht bij een bocht of een pomp – gemonteerd, dan zal deze mogelijk niet conform de ontwerpspecificaties functioneren. In het algemeen zijn terugslagkleppen in verticale leidingen alleen toe te passen bij een stijgende flow.
Waterslag
Waterslag ontstaat wanneer een vloeistof kan terugstromen voordat de terugslagklep sluit. De terugstroming draagt weliswaar bij aan het sluiten van de klep, maar zodra deze is gesloten wordt de stroming abrupt gestopt. Hierdoor ontstaat een drukpiek: waterslag. Feitelijk reageert de klep in zo’n geval te traag. Pas daarom bij voorkeur een terugslagklep toe die – al dan niet met behulp van een sluitveer – snel sluit, zodat terugstroming wordt voorkomen. Een lichtende klep, een excentrisch scharnierende klep en een stroomlijnklep (nozzle) zijn hiervoor bij uitstek geschikt.
Geluidsoverlast
Vaak wordt geluidsoverlast – in de vorm van klappen en trillingen – veroorzaakt door een klep die niet volledig opent of moeite heeft om te openen. Door drukopbouw zal de klep weliswaar gedeeltelijk openen, maar onder het gewicht van de klep en de eventuele veerkracht en het ontbreken van flow zal deze vervolgens weer op de zitting terugvallen (stuiteren). Dit komt met name voor bij een te groot gekozen klepmaat. Ook de correctie plaatsing in de installatie is van groot belang voor een stabiele en stille werking.
Terugstromend medium
Of een geringe hoeveelheid terugstromend medium direct een probleem is, hangt af van de toepassing. Dient terugstroming absoluut te worden voorkomen – bijvoorbeeld vanwege het risico op besmetting – dan is het noodzakelijk om een terugstroombeveiliging toe te passen. Terugstroming is dan 100% uitgesloten. Is terugstroming echter vooral een ongemak dat u zoveel mogelijk wilt voorkomen, dan kan een klep met sluitveer uitkomst bieden. Zodra de flow wegvalt en de stromingsrichting keert, zal de veer de sluitende slag van de klep in gang zetten. Zonder veer doet vooral de zwaartekracht en de (terugstromende) flow het werk. Een veer bespoedigt dus het sluitproces, maar is uitsluitend een hulpmiddel voor de sluitende slag. Vanwege de beperkte veerkracht is een veer niet geschikt voor een functionaliteit als overstort.
Lekkage
Om lekkage te voorkomen, kiest u bij voorkeur een zachte afdichting. Of dit mogelijk is, hangt met name af van de resistentie van de afdichting met het medium en de bedrijfstemperatuur. Een terugslagklep sluit beter af naarmate er meer tegendruk is. Bij voldoende tegendruk kan dus ook een metaaldichtende klep goed afsluiten. Naarmate er minder tegendruk is, neemt het risico op lekkage echter toe. De hoeveel lekkage is bij veel terugslagkleppen genormeerd door middel van de zogeheten leakrate, bijvoorbeeld volgens EN 12266-1.
Slijtage aan onderdelen
Doordat de klep in contact komt met medium, is slijtage niet te vermijden. Overmatige slijtage kan echter ontstaan als gevolg van (onder meer) verkeerde materiaalkeuze of dimensionering, afwijken van de inbouwvoorschriften en waterslag. Twijfelt u bij de selectie van uw terugslagkleppen of u de juiste keuzes maakt? Neem dan voor een deskundig advies vrijblijvend contact op met onze productspecialisten.
Wij helpen u graag verder
Nieuws en cases
Altijd op de hoogte met het laatste nieuws en onze case studies