Hoe kies je chemicaliën- en virusbestendige handschoenen?
volgens EN 374
BS EN ISO 374:2016+A1:2018 (kortweg EN 374) is een wereldwijde norm voor handschoenen die je beschermen tegen schadelijke chemicaliën en/of micro-organismen. Zorg dat je beschermd bent tegen onomkeerbare gezondheidsschade, en mogelijke juridische gevolgen voor je bedrijf.
Medische en juridische gevolgen
Het niet dragen van de juiste beschermende handschoenen kan leiden tot ernstige, onomkeerbare schade, zoals brandwonden, dermatitis of andere vormen van chronisch letsel. Dat kan leiden tot baanverlies en arbeidsongeschiktheid voor de werknemer.
Het dragen van de juiste beschermende handschoenen bij het werken met chemicaliën en/of micro-organismen, is van cruciaal belang voor zowel je werknemers als het bedrijf in zijn geheel. Dat is waar de EN 374-norm om de hoek komt kijken.
EN 374-norm
De volledige normtitel is BS EN ISO 374:2016+A1:2018. De norm is momenteel verdeeld in vijf niveaus (link heeft ook een technische gids download, die de norm beschrijft), die elk staan voor een specifiek type van testen en toepassing:
- BS EN ISO 374-1:2016+A1:2018
Prestatie-eisen voor chemische risico's. - BS EN 374-2:2019+A1:2018
Bepaling van de weerstand tegen penetratie. - EN 16523-1:2015+A1:2018 (eerder EN 374-3:2003)
Bepaling van de weerstand van het materiaal tegen permeatie door chemicaliën, permeatie door vloeibare chemicaliën onder omstandigheden van voortdurend contact. - BS EN 374-4:2019+A1:2018
Bepaling van de weerstand tegen afbraak door chemicaliën. - BS EN ISO 374-5:2016+A1:2018 (+ ISO16604 / Method B)
Bescherming tegen bacteriën, schimmels en virussen.
De meer gebruikelijke term voor de norm is EN 374. De afkortingen EN 374-1 tot en met 374-5 worden ook vaak gebruikt voor elk niveau binnen de norm.
Eerste overweging: toepassing
Welk type EN 374 handschoenen je nodig hebt, hangt helemaal af van je toepassing. En behalve chemische weerstand, heb je misschien ook bescherming nodig tegen andere gevaren. Zoals snijweerstand (EN 388) of hittebescherming (EN 407).
Een risico-evaluatie door de gezondheids- en veiligheidsfunctionaris van je bedrijf zal je helpen om alle mogelijkheden te overwegen en de juiste keuze te maken voor handbescherming.
Chemicaliënbestendige handschoenen
Voor chemisch bestendige handschoenen garandeert de EN 374 norm dat er getest wordt op permeatie, penetratie en degradatie:
- Permeatie: De rubber en plastic folies in de handschoenen vormen de barrière voor de chemicaliën. Daarom moet de doorbraaktijd gemeten worden, of de tijd die de gevaarlijke vloeistof nodig heeft om in contact te komen met de huid. Een chemicaliënbestendige handschoen mag niet lekken wanneer hij met lucht en water getest wordt. Als de lengte van de chemisch beschermende handschoen ≥ 40 cm is, moet ook het gedeelte van de manchet op permeatie worden getest.
- Penetratie: De beweging van een chemische stof of een ander micro-organisme door poreuze materialen, naden, speldenprikken of andere onvolkomenheden in een beschermend handschoenmateriaal op een niet-moleculair niveau.
- Aantasting: Soms kunnen chemisch beschermende handschoenen als sponzen fungeren, die de vloeistoffen opzuigen en tegen de huid houden. Hierdoor wordt de handschoen aangetast. Indicaties van aantasting zijn schilfering, zwelling, desintegratie, verbrossing, kleurverandering, verandering van afmetingen, verandering van uiterlijk, verharding, verzachting, enzovoort. De verandering van de perforatieweerstand na contact met chemicaliën moet voor alle geclaimde chemicaliën op de handschoen getest worden en het resultaat moet in de gebruiksaanwijzing vermeld worden.
Zie onderstaande tabel welke 18 chemische stoffen worden gebruikt om te testen:
Codeletter
Gedefinieerd chemisch product
Cas-nummer
Klasse
A
Methanol
67-56-1
Primaire alcoholen
B
Aceton
67-64-1
Kenton
C
Acetonitril
75-05-8
Nitril verbinding
D
Dichlorometan
75-09-2
Gechloreerde koolwaterstof
E
Koolstofdisulfide
75-15-0
Zwavelhoudende organische verbinding
F
Tolueen
108-88-3
Aromatische koolwaterstof
G
Di-ethylamine
109-89-7
Amine
H
Tetrahydrofuraan
109-99-9
Heterocyclische en ether verbindingen
I
Ethylacetaat
141-78-6
Ester
J
n-Heptaan
142-82-5
Gesatureerde koolwaterstof
K
Natriumhydroxide 40%
1310-73-2
Anorganische basis
L
Zwavelzuur 96%
7664-93-9
Anorganisch mineraalzuur, oxiderend
M
Salpeterzuur 65%
7697-37-2
Anorganisch mineraalzuur, oxiderend
N
Azijnzuur 99%
64-19-7
Organisch zuur
O
Ammoniak 25%
1336-21-6
Organische basis
P
Waterstofperoxide 30%
7722-84-1
Peroxide
S
Fluorwaterstofzuur 40%
7664-39-3
Anorganisch mineraalzuur
T
Formaldehyde 37%
50-00-0
Aldehyde
Bij het bepalen van het permeatieniveau voor chemicaliën waarmee gewerkt moet worden, wordt elke geteste chemische stof ingedeeld in de prestatieklasse van de doorbraaktijd 0 tot 6.
Gemeten doorbraaktijd & beschermingsindex
- >10 minuten doorbraaktijd - Class 1 PI
- >30 minuten doorbraaktijd - Class 2 PI
- >60 minuten doorbraaktijd - Class 3 PI
- >120 minuten doorbraaktijd - Class 4 PI
- >240 minuten doorbraaktijd - Class 5 PI
- >480 minuten doorbraaktijd - Class 6 PI
In combinatie met de specifieke chemicaliën die voor de tests gebruikt worden, worden chemisch bestendige handschoenen ook gecategoriseerd met type A, B, of (ten minste) C:
- Type A : Beschermende handschoen met een permeatieweerstand van ten minste 30 minuten bij ten minste zes testchemicaliën.
- Type B : Beschermende handschoen met een permeatieweerstand van ten minste 30 minuten bij ten minste drie testchemicaliën.
- Type C : Beschermende handschoen met een permeatieweerstand van ten minste 10 minuten bij ten minste één testchemicaal.
Waarschuwing: De informatie over de chemische gegevens komt niet noodzakelijk overeen met de werkelijke duur op de werkvloer.
Tegen micro-organismen/ virussen beschermende handschoenen
Bij de keuze van beschermende handschoenen tegen micro-organismen garandeert de EN 374 tests op het gebied van penetratie en virusbescherming:
- Penetratie: Voor handschoenen ter bescherming tegen micro-organismen gelden dezelfde eisen als voor chemische handschoenen, die als bescherming tegen bacteriën en schimmels wordt geëist. Als de lengte van de chemisch beschermende handschoen ≥ 40 cm is, moet ook het gedeelte van de manchet op viruspenetratie worden getest.
- Virusbescherming: Deze handschoenen hebben een extra test volgens ISO 16604, als er aanspraak wordt gemaakt op virusbescherming.
Waarschuwing: De informatie over de chemische gegevens komt niet noodzakelijk overeen met de werkelijke duur op de werkvloer.
EN 374-markering voor chemisch beschermende handschoenen
Het pictogram van de chemisch bestendige handschoen moet vergezeld gaan van cijfercode letters voor handschoenen van type A en type B. Type C gemarkeerde handschoenen zijn zonder enige cijfercode-letter. Deze codeletters verwijzen naar een lijst van chemische stoffen die in de norm zijn gedefinieerd. Specifieke productmarkering moet het onderstaande omvatten:
- CE-markering en ID (en/of UKCA, vanwege Brexit)
- aangemelde (of erkende) instantie
- onderhouds- en bewaarvoorschriften
- instructies en gebruiksbeperkingen
- resultaten van de afbraak bij geclaimde chemische stoffen
- een lijst van in de handschoen gebruikte stoffen waarvan bekend is dat ze allergieën kunnen veroorzaken
- naam en adres van de instantie die het product gecertificeerd heeft.
Opmerking: Een lijst van alle stoffen in de handschoen moet op verzoek beschikbaar worden gesteld. Voor onze handschoenen staat deze informatie op elke specifieke productpagina.
EN 374-markering voor handschoenen voor bescherming tegen micro-organismen
Markering volgens EN 374-5: Voor handschoenen die beschermen tegen bacteriën en schimmels is het biohazardpictogram aangebracht. Daarvoor moet de beschermende handschoen getest worden volgens EN374-2:2013 op lekdichtheid.
Ter bescherming tegen bacteriën, schimmels en virussen staat onder het biohazard-pictogram de term "VIRUS". Voor deze beschermingsnorm moet de handschoen getest worden volgens EN374-2:2013 op bacteriën en schimmels en getest worden volgens ISO16604:2014 (methode B) met de bacteriofaag penetratietest.
Opmerking: Met deze norm kunnen beschermende handschoenen tegen micro-organismen met of zonder chemische bescherming worden geclaimd, en omgekeerd.
Handschoenmateriaal en -maat
De kwaliteit, de dikte en de permeabiliteit van de handschoenmaterialen bepalen de mate van bescherming tegen specifieke chemicaliën. Maar omdat elk materiaal anders bestand is tegen of anders reageert op verschillende chemicaliën, bestaat er geen universele handschoen die tegen alle chemicaliën kan beschermen. Gangbare materialen voor EN 374 handschoenen zijn nitril, latex en PVC.
Nitril handschoenen
- Synthetisch rubber met goede slijtvastheid.
- Uitstekende bescherming tegen de meeste chemicaliën, behalve ketonen.
- Doeltreffende bescherming tegen agressieve chemicaliën en oplosmiddelen, minerale en plantaardige oliën, benzine en dieselbrandstof, vet en vele zuren.
- Goed alternatief voor mensen met latexallergieën.
- Natuurrubber met groot comfort, elasticiteit en aanpassingsvermogen.
- Ideaal voor precisiewerk.
- Geschikt voor het hanteren van anorganische chemicaliën en met de meeste oplosmiddelen.
- Goede bescherming tegen infecties.
- Minder doeltreffend tegen van petroleum afgeleide verbindingen, aromatische oplosmiddelen, oliën, vetten, zuivelproducten, of mineralen en groenten.
- Synthetisch thermoplastisch polymeer met goede slijtvastheid.
- Zeer doeltreffend tegen zuren, oliën en vetten.
- Zeer slecht in het opwerpen van een barrière tegen organische oplosmiddelen.
Ander materiaal
Andere materialen zijn Butyl, Viton, EPDM en Neopreen.
Opgelet: door twee of meer stoffen te combineren kunnen hun chemische eigenschappen en hun effecten op de genoemde stoffen veranderen. Als je beschermingshandschoenen kiest voor het hanteren van mengsels, moet je letten op de nieuwe permeatiesnelheden. In het algemeen moet voor mengsels de handschoen gekozen worden op basis van de chemische component met de kortste doorbraaktijd.
De juiste maat handschoenen kiezen
Weet je niet zeker welke handschoenmaat je moet kiezen? Deze tabel zal je helpen beslissen:
Handschoenmaat
Handmaat
Omtrek/lengte van de hand (mm)
Minimale lengte van de handschoen (mm)
6
6
152/160
220
7
7
178/171
230
8
8
203/192
240
9
9
229/192
250
10
10
254/204
260
11
11
279/215
270
Tussenmaten zijn ook mogelijk. Ook kleinere of grotere maten dan in deze tabel staan.
Meer advies over beschermende handschoenen
Toepassing, gebruikte stoffen, handschoenmateriaal en maat zijn de belangrijkste factoren bij de keuze van EN 374 beschermende handschoenen. Twijfel je nog of wil je gedegen advies? Voel je vrij om altijd contact op te nemen met je plaatselijke ERIKS-handschoenspecialist.
Wij helpen u graag verder
Know+How Hub
Blijf altijd op de hoogte met onze laatste blogs, nieuws en cases.
